Jest to podstawowe pytanie, które zadajemy sobie za każdym razem, gdy stoimy w sklepie z nartami i trzeba się w końcu zdecydować.
Dziś nasi instruktorzy pomogą Wam dobrać odpowiednie narty.
Dobierz narty pod swój wzrost
Głównym założeniem dotyczącym doboru narty jest dobieranie narty odpowiednio do wzrostu.
Jeżeli stoimy wyprostowani, narta powinna sięgać nam w dowolne miejsce pomiędzy linią brwi a czubkiem nosa, zatem narta powinna być niższa od naszego wzrostu o jakieś 5 -10 cm.
Oczywiście od tej zasady są pewne odstępstwa:
Początkujący narciarze powinni raczej patrzeć na narty jeszcze trochę krótsze, w zakresie czubek nosa – broda. Nartą taką dużo łatwiej się skręca, co przyspiesza proces nauki.
Doświadczeni narciarze z kolei mogą wybrać narty sięgające nawet do czubka głowy – nie jest wszak tajemnicą, że dłuższe narty to większa prędkość.
Waga ma znaczenie przy doborze nart!
Gdyby przekroić nartę i zobaczyć co kryje się „w środku”, szybko okaże się, że mimo iż narty wyglądają podobnie, znacząco się różnią.
W powszechnym użyciu są narty o budowie kanapkowej (sandwiche), która polega na tym, że producent dobiera rdzeń narty i następnie nakłada na niego kolejne warstwy różnych materiałów, które decydują o właściwościach jezdnych danej narty.
Główne rodzaje rdzeni nart to „pianka” i drewno.
Bardzo istotne jest to, by narty dobrać pod swoją wagę:
- Jeżeli jesteśmy szczupli, spokojnie możemy wybrać lekkie narty wypełnione pianką. Narty te będą tańsze od nart z drewnianym rdzeniem, trudniej będzie się na nich utrzymać na oblodzonym stoku, ale łatwiej się nauczyć jeździć.
- Jeżeli natomiast nasza waga jest konkretna (nawet 80 kg w górę) warto zastanowić się nad kupnem ciężkich nart. Są one dużo stabilniejsze od „pianek”, łatwiej utrzymać się na nich przy wjechaniu na lód, natomiast są to narty bardziej wymagające od użytkownika. Przez swój ciężar mogą zmęczyć początkującego użytkownika.
Zdecydowanie odradzamy kupowanie leciutkich nart przez osoby o mocnych mięśniach i ważących więcej głównie ze względu na to, że nartę na nodze trzeba czuć, nie może ona być za lekka, gdyż swoją wagą dociskając nartę z pianki będziemy ją spowalniać, przez co nasze wrażenia z jazdy mogą być niesatysfakcjonujące.
Określ swoje preferencje co do jazdy
Głównym problemem jest określenie tego, do czego potrzebujemy narty.
Można to analogicznie odnieść do rynku samochodów. Jeżeli potrzebujemy transportować sprzęt budowlany, czy jeździć poza trasą, to raczej nie wybierzemy do tego celu Porsche Cayenne.
Styl jazdy
Narciarstwo ma swoje główne nurty, pod które produkuje się narty dopasowane do uprawiania danej dyscypliny.
Jeżeli jesteś początkujący – nie wiesz jeszcze, jaki rodzaj jazdy najbardziej ci się podoba, potrzebujesz się doszkalać, czy też po prostu lubisz „się wozić”, poproś sprzedawcę o nartę allround – czyli taką do jazdy w każdych warunkach. Narty allround to optymalne rozwiązanie do jazdy w ciężkim i lekkim śniegu zarówno poza trasą, jak i na trasie.
Jeżeli natomiast jesteś bardziej zaawansowanym narciarzem, który uprawia głównie jedną kategorię narciarstwa, na pewno znajdziesz coś dla siebie w nartach typu:
- Freestyle – narty z głównym przeznaczeniem do skiparków – skakania na hopach, jazdy na railach czy boxach,
- Freeride – jazda poza trasą,
- Skicross – jazda po torze, gdzie wymagana jest duża dynamika narty,
- Race – narty z tej grupy to narty do jazdy w konkurencjach alpejskich – czyli po wytyczonej np. tyczkami trasie zjazdu. Jest to kategoria zbiorcza dla nart SL (slalom) , GS (Gigant Slalom), SG (Super Gigant) i DH (Downhill). Narty SG i DH to narty, których w zwykłym sklepie nie dostaniemy, gdyż są to narty zawodnicze.
Wymieniony podział nart jest umowny. Co roku producenci nart wprowadzają jakąś nową kategorię nart, która ma zamieszać na rynku i spowodować jak największą sprzedaż danego modelu, jednak wszystko tak naprawdę sprowadza się do wymienionych 5 kategorii.
Promień skrętu
Jeżeli jesteś początkującym narciarzem, zdecydowanie bardziej potrzebujesz narty o krótkim promieniu skrętu. Nie daj się nabrać sprzedawcom w sklepie – wiele jest historii sprzedania narty o promieniu 20, czy 22 metry człowiekowi, który pierwszy raz będzie zakładał narty. Mniejszy promień to łatwiejsze wprowadzenie narty w skręt oraz większe bezpieczeństwo dla początkującego.
Jak zatem dobrać promień dla swojej narty?
Według podziału aktualnego podziału FIS (Międzynarodowa Federacja Narciarska) narty dzielimy na (minimalny promień):
SL – Slalom: brak minimalnego promienia,
GS – Gigant Slalom: 27 m (mężczyźni) i 23 m (kobiety),
SG – Super Gigant: 33 m,
DH – 45 m
Powszechnie jednak używa sie umownego podziału:
Narty slalomowe mają promień do 17m.
Narty gigantowe mają od 18 metrów promienia.
Im większy promień narty, tym więcej umiejętności wymagają one od narciarzy. Jeżeli jesteś początkujący i dopiero zaczynasz, poszukaj nart o promieniu maksymalnie 15 metrów.
Giętkość nart
Jest kilka rodzajów giętkości narty. Główne dwie to: giętkość skośna i giętkość podłużna.
Giętkość Podłużna to zdolność do połączenia dziobu i pięty narty.
Giętkość Skośna to zdolność do takiego skrzywienia narty, by zrobić z niej „śmigło”.
W warunkach sklepowych jesteśmy w stanie ocenić tylko giętkość podłużną. Wystarczy piętę narty postawić na podłodze, złapać jej jedną ręka dziób narty i popchnąć środek narty.
Ogólna zasada jest taka, że narty o wysokiej giętkości (nie trzeba się zbytnio wysilać, by ją wygiąć) dobrze nadają się do jazdy w miękkim śniegu oraz poza trasą. Są to również idealne narty do nauki jazdy, gdyż są dużo bardziej tolerancyjne na błędy początkujących narciarzy.
Narty twardsze dobrze nadają się do jazdy po przygotowanych stokach, w twardych warunkach śniegowych (szreń, lodoszreń, lód, zmrożony snieg…). Są to narty z założenia bardziej stabilne w jeździe, jednak są również bardziej wymagajacymi nartami. By odpowiednio wykorzystać ich potencjał trzeba umieć dynamicznie jeździć i pewnie stać na nartach w skręcie na krawędzi.
Jako początkujący narciarz natkniesz się na wielu nisko wykwalifikowanych sprzedawców nart, którzy – nie mając pojęcia o narciarstwie – będą próbowali sprzedać Ci narty z górnej półki, przeznaczone dla dobrze jeżdżacych narciarzy. Jeżeli dopiero zaczynasz jazdę na nartach, zdecydowanie powinieneś wybrać narty „miękkie” – pozwoli Ci to na łatwiejsze opanowanie jazdy na nartach i da przyjemność z nauki.
Jeżeli dopiero zaczynasz swoją przygodę z nartami, zdecydowanie unikaj nart „twardych” – są one droższe, bardziej wymagające, ciężej nauczyć się na nich jeździć.
A co to jest ten rocker?
Nowy wynalazek producentów nart to rocker. Większość sprzedawców zna dużo zastosowań tego wynalazku i bez problemu przekabaci Cię na tyle, by dołożyć trochę więcej pieniędzy i kupić narty z rockerem. Czym zatem jest rocker?
Standartowo narty mają kształt wypukły. Znaczy to tyle, że jeśli położymy nartę ślizgiem na podłodze, to przód i tył narty będzie dotykał podłoża, a część środkowa narty będzie w powietrzu. Ten typ narty to Camber.
Jego przeciwieństwem jest Rocker – czyli narta wklęsła – środkowa część narty dotyka podłoża, a przednia i tylna część narty są w powietrzu.
W teorii narty z rockerem ułatwiają jazdę początkującym narciarzom, ponieważ rocker wpływa na zmianę promienia skrętu narty.
W praktyce jednak proponujemy zacząć naukę jazdy na nartach od nart tradycyjnych – z camberem. Powodów jest kilka. Po pierwsze instruktorowi może być trochę ciężej instruować osobę o znacznie mniejszym promieniu skrętu. Dodatkowo, wielu instruktorów nie jeździło nigdy na nartach z rockerem i nie będą w stanie dokładnie Ci wytłumaczyć zasad działania tych nart i tego, co dokładnie i dlaczego powinieneś robić. Wielu instruktorów wynalazek ten traktuje jak „sezonowy bajer”, o którym za 2-3 lata wszyscy zapomną,
Kolenym argumentem przeciw jest różnorodność rockerów. Typów rockera jest tyle, ile typów nart. Osobne rockery są robione do jazdy poza trasą, osobne po trasie, jeszcze inne do snowparków. Inną kwestią są również artykuły producentów nart z rockerem, w którym głównym poruszanym tematem jest to, ile możemy zyskać na jeżdżeniu na nartach z rockerem poza trasą i w snow parku, zatem w dwóch miejscach, gdzie początkujący narciarz się nie zapuszcza.
Uwagi końcowe o dobieraniu nart
Jak widzisz, wybranie odpowiednich nart może być problematyczne.
Zebrane powyżej kompendium dobierania nart to główne wskazówki. Oczywiście producenci nart prześcigają się w tworzeniu innowacyjnych rozwiązań, które poprawiłyby osiągi ich nart. Przykładem może być chociażby implementacja systemu KERS, czy powłoki aerodynamiczne.
Nie należy jednak tracić z oczu faktu, że niezależnie od tego jakich bajerów dodatkowych narta by nie posiadała, musi być ona dobrana pod naszą wagę, wzrost i preferencje.
Znamy wielu doświadczonych narciarzy i instruktorów, którzy pomimo tego, że powinni mieć narty o długości 175 cm, mają narty 160 cm, bo po prostu lubią krótsze narty. Znamy też takich, którzy nart z głównym przeznaczeniem na jazdę poza trasą używają do jazdy na trasie.
Jeżeli jesteś doświadczonym narciarzem, na pewno łatwiej będzie Ci dobrać narty.
Jeżeli jesteś początkującym narciarzem – pochodź po kilku sklepach, popytaj o proponowane Ci wcześniej modele, pozbieraj opinie i dopiero wtedy dokonuj wyboru.